In een oven verwarm je voedsel tot op hoge temperatuur. Ovens zijn er in verschillende soorten en maten, zowel inbouw als losstaand.
Gasoven
Deze oven verwarmt de lucht door middel van gasverbranding. De brander zit onder- en/of bovenin de oven waardoor deze snel op temperatuur is. Een gasoven heeft wel enige voorverwarming nodig om ook de metalen binnenkant te verwarmen. Door de gasverbranding is lucht in een gasoven vochtiger in vergelijking met elektrische ovens. Hierdoor drogen gerechten minder snel uit.
Elektrische oven
Een elektrische oven, ook wel een conventionele of gewone oven genoemd, bakt met behulp van boven- en onderwarmte.
Heteluchtoven
Een heteluchtoven is, zoals de naam al aangeeft, een oven met heteluchtfunctie. Aan de achterzijde van de oven is een ventilator gemonteerd. Deze verspreidt, via de openingen in de achterwand, de hete lucht. In combinatie met boven- en onderwarmte biedt de heteluchtoven verschillende bakopties.
Stoomoven
Een conventionele, elektrische oven met stoomfunctie. Naast de basisfuncties: onder- en bovenwarmte, hetelucht en grill is de mogelijkheid toegevoegd om maaltijden te stomen. Dit is bedoeld voor gerechten waarbij een vochtige lucht belangrijk is. Bij het bereiden van het eten hoef je in een stoomoven geen olie of vet te gebruiken.
Combimagnetron of combi-oven
Een combi-oven beschikt over de basisfuncties van een standaardoven in combinatie met een magnetronfunctie. In de magnetronstand kun je snel iets opwarmen, ontdooien of koken.
De combinatie van oven en kookplaat noemen we fornuis. De meeste ovens zijn elektrisch, maar er zijn nog altijd gasovens.
Energieverbruik
Het is onmogelijk om een vergelijking tussen de verschillende ovens te maken. Er bestaat namelijk een grote verscheidenheid in soorten, typen en afmetingen. In z’n algemeenheid geldt dat een heteluchtoven het zuinigst is. Reden: door de gelijkmatig verspreiding van hete lucht, bereik je op een lagere temperatuur, sneller hetzelfde bakresultaat. Bijkomend voordeel: door de gelijkmatige verdeling van hete lucht kun je meerdere gerechten gelijktijdig in de oven zetten.
Voor alle ovens geldt dat de grootte van de oven een belangrijke rol speelt in energiezuinigheid. Hoe groter de oven, des te groter de te verwarmen inhoud en dat kost meer energie! Bereid je meestal gerechten voor twee personen, koop dan geen oven waar gerechten voor vier of zes in passen. Een andere goede optie om energie te besparen: een combimagnetron met heteluchtfunctie.
Besparingstips
Een aantal tips om (nog) meer te bezuinigen bij het gebruik van de oven.
- Ontdooi bevroren eten voor je het in de oven zet.
- Houd de oventijd kort.
- Voorverwarmen is vaak niet nodig. Plaats je het gerecht meteen in de oven, dan gebruik je de ‘voorverwarm-energie’ ook al voor het verwarmen van je gerecht.
- Zet de oven eerder uit en laat het gerecht nagaren.
- Gebruik de heteluchtstand. De heteluchtstand is de meest energiezuinige stand.
- Houd de ovendeur tijdens het bakken zoveel mogelijk dicht. Elke keer dat je de deur opent, daalt de oventemperatuur.
- Houd bij ovens met heteluchtfunctie de ventilatoren vrij.
- Als je een (nieuwe) oven wilt aanschaffen, bedenk dan: hoe kleiner de oven, des te minder energie hij verbruikt. Kies voor een oven die past bij jouw gebruik. Let op het energielabel en kijk naar het energieverbruik per cyclus.
Energielabel
De test meet het energieverbruik van een oven tijdens een vaste periode van verwarming met een standaard ‘lading’ in de oven. Bijvoorbeeld het verwarmen van een gerecht van 1 kilo gedurende 60 minuten. De test wordt uitgevoerd in In de standaard (conventionele) modus. Als de oven daarover beschikt, volgt ook een test in de heteluchtmodus.
Het energieverbruik van de best presterende modus (conventioneel of hetelucht) vormt de basis voor de labelberekeningen.
Aantekeningen bij het label
- Kijk niet alleen naar het label. Bedenk hoe je de oven gebruikt. Het maakt immers uit of je bakt met hetelucht of boven- en onderwarmte. Kijk daarom ook naar het energieverbruik per cyclus (6).
- Vergelijk grote ovens met kleine. Een kleine oven met label C kan zuiniger zijn dan een grote oven met label B. Omdat het label dat een apparaat krijgt, iets zegt over dat apparaat in vergelijking met andere apparaten uit dezelfde klasse (grootte, mogelijkheden, uitvoering). Bij ovens geldt: hoe kleiner een oven, des te zuiniger hij is. Een kleine oven heeft immers een kleinere inhoud te verwarmen.
Oven of airfryer
Ben je nieuwsgierig of het gebruik van een airfryer zuiniger is dan een (hetelucht)oven?